THÔNG CÁO BÁO CHÍ: Tổ chức VAO | Vietnamese American Organization Lên Án ICE Sau Cái Chết Thứ Hai Của Người Việt Trong Trại Giam
Tổ chức VAO | Vietnamese American Organization Lên Án ICE Sau Cái Chết Thứ Hai Của Người Việt Trong Trại Giam
San Jose, CA – Cộng đồng phẫn nộ trước cái chết của hai người đàn ông gốc Việt trong trại giam của ICE trong năm 2025: Nhon Ngoc Nguyen vào tháng 4 và Tien Xuan Phan vào ngày 19 tháng 7.
Cả hai người đều qua đời chỉ vài tuần sau khi bị ICE bắt giữ, làm dấy lên những lo ngại nghiêm trọng về điều kiện trong các trại giam giữ và chất lượng chăm sóc y tế của ICE.
Đây không phải là những trường hợp đơn lẻ. Tien Xuan Phan là người thứ 10 tử vong trong trại giam ICE tính đến tháng 7 năm 2025, phản ánh rõ rệt tình trạng thiếu chăm sóc y tế, quá tải và lạm quyền trong hệ thống giam giữ di trú của Hoa Kỳ. Đây là những cái chết có thể tránh được.
Trong các văn bản, ICE nhấn mạnh vào các án tù từ hàng thập kỷ trước của những người này, nhưng lại bỏ qua quá trình phục hồi, những đóng góp cho cộng đồng và cuộc sống lương thiện nhiều năm tại Hoa Kỳ. Họ là những người tị nạn của một cuộc chiến mà Hoa Kỳ từng gây ra và rồi bỏ rơi — và nay lại tiếp tục bị chính đất nước từng hứa bảo vệ bỏ rơi lần nữa.
Người tị nạn Việt Nam đến Hoa Kỳ một cách hợp pháp, phần lớn khi còn nhỏ hoặc là thanh thiếu niên, và phải đối mặt với nhiều rào cản: bao gồm sự khác biệt ngôn ngữ, khó khăn kinh tế, thiếu thốn tài nguyên và sự hỗ trợ từ chính phủ, phân biệt kỳ thị chủng tộc, và nỗi ám ảnh từ chiến tranh và sự ly tán. Một số người đã phạm sai lầm và vướng vào guồng máy pháp lý, thường không có sự đại diện pháp lý thích hợp và sự hỗ trợ cần thiết. Họ thi hành án, và sau đó tái hòa nhập, xây dựng lại cuộc đời.
Theo Thỏa Thuận Hồi Hương giữa Hoa Kỳ và Việt Nam năm 2008, những người đến Hoa Kỳ trước ngày 12 tháng 7 năm 1995 được bảo vệ và không bị trục xuất. Nhiều người đã được thả về theo thỏa thuận này. Nhưng gần đây, chính phủ liên bang đã âm thầm đảo ngược chính sách và gia tăng các biện pháp để bắt giữ, giam giữ và trục xuất những người mà họ từng cam kết bảo vệ — như thể sự phục hồi và giá trị con người của họ không còn ý nghĩa.
“Không ai nên bị trừng phạt hai lần, thậm chí ba lần, cho một sai lầm — và càng không nên chết vì điều đó,” anh Quyền Mai, Giám Đốc Điều Hành của tổ chức Vietnamese American Organization (VAO) phát biểu. “Họ đã thi hành án phạt, làm lại cuộc đời và trở thành một phần của cộng đồng. Không có lý do gì để tiếp tục giam giữ họ, và càng không nên để họ chết trong trại giam. Vấn đề không chỉ riêng về hai mạng người bị mất — mà là cả một hệ thống di trú hiện đang được xây dựng trên sự trừng phạt và vận hành bằng sự tàn nhẫn. ICE hành xử mà không cần có trách nhiệm, và mỗi cái chết trong trại giam là kết quả của sự tàn nhẫn và một chính phủ từ chối công nhận giá trị của sự sống con người.”
Chúng tôi yêu cầu:
- Điều tra độc lập và toàn diện về tất cả các trường hợp tử vong trong trại giam ICE, bao gồm cả Tien Xuan Phan và Nhon Ngoc Nguyen
- Khôi phục Thỏa Thuận Hồi Hương Hoa Kỳ – Việt Nam năm 2008 để bảo vệ những người tị nạn đến trước năm 1995
- Trả tự do cho tất cả những người có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng
- Buộc ICE phải chịu trách nhiệm thực sự cho các hành vi bắt giữ lạm quyền, điều kiện giam giữ vô nhân đạo, thiếu chăm sóc y tế và các thất bại về hệ thống
- Cải cách hệ thống di trú để thiết lập một con đường bảo vệ người tị nạn và di dân, tạo cơ hội để công nhận sự phục hồi cũng như những đóng góp của họ
Chúng tôi kêu gọi các dân cử và các nhà hoạt động cộng đồng cùng hành động và vận động — để sát cánh cùng các cộng đồng người tị nạn, buộc ICE phải chịu trách nhiệm và đảm bảo rằng sẽ không có thêm sinh mạng nào bị đánh mất trong hệ thống tàn nhẫn này.
ICE không thể tiếp tục bóp méo luật lệ để biện minh cho sự tàn ác. Những người này không chỉ là hồ sơ — họ là những người con, người cha, và là những người sống sót từ chiến tranh. Họ xứng đáng được sống.
###
About VAO | Vietnamese American Organization
VAO | Vietnamese American Organization là một tổ chức bất vụ lợi 501(c)3 chuyên về phát triển cộng đồng với sứ mệnh khuyến khích và truyền cảm hứng cho mọi người tham gia, học hỏi và lãnh đạo để xây dựng cồng động qua các dịch vụ xã hội, giáo dục, phát triển lãnh đạo và các chương trình văn hóa.
Trước làn sóng thực thi luật di trú ngày càng khắt khe từ chính quyền liên bang, VAO có cung cấp tài liệu Biết Quyền Của Bạn (Know Your Rights), các buổi hội thảo cộng đồng, đào tạo, và hỗ trợ trực tiếp cho những người đang đối mặt với trục xuất, thông qua các chương trình hỗ trợ pháp lý, vận động, và quản lý hồ sơ toàn diện.
Contact:
VAO | Vietnamese American Organization
Email: info@vaousa.org